Bij depressie komen vaak suïcidale gedachten én handelingen voor. Wanneer er andere psychische factoren een rol spelen is er een groter risico aanwezig. Stressoren, hopeloosheid, impulsiviteit en sociaal isolement spelen een belangrijke rol. Stressvolle situaties of gebeurtenissen zoals werkloosheid of het verlies van een dierbaren zijn ook van betekenis. Daarnaast kunnen er conflicten optreden met familie en vrienden die bezorgd zijn. Het dagelijkse leven wordt bepaald door wat er in het hoofd van de persoon afspeelt.

Wanneer er een poging tot suïcide wordt gedaan is de omgeving in de meeste gevallen boos, geschrokken en voelen ze onmacht. Daarnaast willen zij steun bieden. Een geslaagde suïcide lijdt vaak tot schuldgevoelens bij de nabestaanden. Er worden vaak signalen gegeven aan de omgeving.

Het is van belang de signalen van suïcidegevaar te herkennen. Het eerste en meest duidelijke symptoom is een zwaarmoedige, pessimistische en bedroefde stemming. Daarnaast kan er sprake zijn van een aantal bijkomende symptomen die in wisselende combinaties kunnen voorkomen en waardoor het klassieke beeld van de uitgeputte, tot niets komende, inactieve depressieve persoon vertroebeld wordt. Het risico op een suïcidepoging neemt toe naarmate er sprake is van meerdere oorzaken:

• Slaapstoornissen: zowel slapeloosheid als juist zeer veel slapen.
• Eetstoornissen: weinig of geen eetlust of juist zeer veel eten.
• Stoornissen in de activiteitenniveau: sterke inactiviteit en apathie of juist overactiviteit en impulsiviteit.
• Traagheid in handelen, denken en spreken, of juist een sterke agitatie.
• De neiging zich sociaal te isoleren en te verwaarlozen.
• Twijfelzucht of het onvermogen beslissingen te nemen.
• Concentratiestoornissen die voorheen bij deze leerling niet aanwezig waren.
• Vergeetachtigheid.
• De adolescent mist het vermogen om gevoelens te ervaren en uit te spreken die adequaat zijn in bepaalde situaties.

Bij de behandeling is het van belang als eerst contact te maken met de patiënt. Er moet een positieve werkrelatie ontstaan. Dit is van belang, zodat de patiënt over zijn gedachten en gevoelens durft te praten. De behandeling bestaat vooral uit interventies en kan gericht zijn op veiligheid, bescherming, gericht op de inhoud van de suïcide gedachten en op het beïnvloeden van factoren die als oorzakelijk of onderhoudend voor het suïcidale gedrag worden beoordeeld. Suïcidale gedrag komt ergens vandaan, meestal kan een link worden gelegd naar stemmingsstoornissen. Wanneer dit is vastgesteld krijgt de persoon vrijwel altijd antidepressiva of angst dempende middelen voorgeschreven. Alleen voor suïcidaliteit is geen medicatie beschikbaar.

Een gesprek aangaan met een persoon die suïcidale gedachten heeft is niet eenvouding. Bij het voeren van het gesprek is het van belang dat je directe vragen aan de persoon stelt. Vraag bijvoorbeeld direct of de persoon suïcidale gedachten heeft en hoe zijn/haar houding is ten opzichte van de toekomst. Heeft de persoon al een plan en met welk middel wil hij/zij suïcide willen plegen? En wat houdt de persoon tegen om het niet te doen?